Xác lập Kỷ lục: “Màn đồng diễn Hát Then – Đàn Tính đông nhất Việt Nam”.

Vào sáng ngày 07 tháng 10 năm 2023, tại Thác Bản Giốc, tỉnh Cao Bằng đã diễn ra màn đồng diễn hát Then, đàn Tính của 1000 người với các trang phục truyền thống của dân tộc Tày, Nùng. Đây là sự kiện quan trọng trong khuôn khổ Lễ hội Du lịch Thác Bản Giốc năm 2023 do UBND Tỉnh Cao Bằng tổ chức với chủ đề: “Cội nguồn và bản sắc Then Tính Cao Bằng”. Tại sự kiện này, tỉnh Cao Bằng vinh dự đón nhận Kỷ lục Việt Nam với Màn đồng diễn hát Then, đàn Tính có số lượng người tham gia đông nhất.

HÁT THEN, ĐÀN TÍNH – LÀN ĐIỆU DÂN CA ĐẶC SẮC CỦA NGƯỜI TÀY, NÙNG 

Hát Then là một loại hình dân ca tín ngưỡng của cộng đồng người Tày, Nùng. Từ “then” đọc chệch là “thiên” có nghĩa là “Trời”. Người Tày, người Nùng coi việc hát Then là hát để tế Trời, cầu mong những điều may mắn, tốt lành trong cuộc sống. Những giai điệu hát Then phản ánh các câu chuyện chuyện từ đời sống bản mường đến chuyện tình yêu đôi lứa, hát Then còn xuất hiện trong cả các lễ ma chay hay cưới hỏi…

Hát Then là một loại hình dân ca tín ngưỡng lâu đời của cộng đồng người Tày, Nùng (Ảnh VietKings).

Hát Then thường đi đôi với điệu múa trầu với một chùm chuông nhỏ để múa và phát ra âm thanh. Đặc biệt, đạo cụ không thể thiếu khi hát Then đó chính là đàn Tính Tẩu – là loại nhạc vụ được gắn với quả bầu (gọi là tẩu) và 1 sợi dây duy nhất được gọi là tính. Tuy đàn Tính Tẩu phát ra những thanh âm đơn giản nhưng giai điệu và lời hát hòa quyên như cầu nối giữa con người với thế giới tâm linh. Loại hình dân ca này đã trải qua hàng hàng trăm năm tín ngưỡng, gắn bó với đời sống của người dân tộc Tày, Nùng.

Vào ngày 12/12/2019, Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 14 của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) diễn ra tại Bogotá, Colombia đã công nhận Di sản Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

SỰ KIỆN HÁT THEN, ĐÀN TÍNH VỚI SỐ LƯỢNG NGƯỜI THAM GIA ĐÔNG NHẤT TẠI CAO BẰNG

Trong khuôn khổ Lễ hội Du lịch thác Bản Giốc năm 2023 với chủ đề “Cội nguồn và bản sắc Then, Tính Cao Bằng“, nhằm giới thiệu, quảng bá những tinh hoa văn hóa đặc sắc của Non nước Cao Bằng tới du khách trong nước và quốc tế, địa phương đã tổ chức Màn đồng diễn “Hát Then – Đàn Tính” với sự tham gia của 1000 người. Sự kiện này cũng đã được UBND tỉnh Cao Bằng đề xuất xác lập Kỷ lục Việt Nam với số lượng người hát Then, đàn đính nhiều nhất Việt Nam.

Sáng ngày 07 tháng 10 năm 2023, tại Thác Bản Giốc, tỉnh Cao Bằng, hàng ngàn nghệ sĩ và người tham dự đã cùng nhau tề tựu từ rất sớm để có thể tạo nên một sự kiện đặc sắc.

Sự kiện quy tụ những nghệ sĩ hát Then cũng như những người yêu loại hình dân gian này tại Cao Bằng (Ảnh VietKings) .

Tham gia chương trình, có những người là nghệ sĩ tập luyện nhiều năm, cũng có những người còn ít kinh nghiệm, nhưng điểm chung của họ là tinh thần đam mê, nhiệt huyết, cống hiến và mong muốn góp phần tạo nên dấu ấn trong chuỗi các hoạt động của chương trình “Lễ hội Thác Bản Giốc năm 2023”.

Với đồng bào dân tộc Tày- Nùng, Then tính là yếu tố không thể thiếu trong đời sống tinh thần cũng như tâm linh. Then tính ở Cao Bằng được chia thành hai vùng đặc trưng, gồm Then miền Đông với cây đàn tính hai dây thanh trầm, nhưng khi tiếng Then cất lên lại mạnh mẽ, rộn ràng và Then tính miền Tây với cây đàn 3 dây âm có vực rộng hơn cùng làn điệu then dịu ngọt, mềm mại. (Ảnh VietKings) .

Đại diện Ban lãnh đạo và các chuyên viên giám sát của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam – VietKings có mặt tại sự kiện (Ảnh VietKings).

Đại diện ban thẩm định của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam đã có mặt để kiểm đếm và theo dõi toàn bộ quá trình tổ chức sự kiện (Ảnh VietKings).

Đúng 10 giờ sáng, dưới sự dẫn dắt của đạo diễn các các nghệ nhân đàn tính lâu lăm, 1000 người đã cùng nhau tạo nên màn đồng diễn hát Then, đàn Tính bên cạnh ngọn thác Bản Giốc hùng vĩ, nên thơ trong những bộ trang phục truyền thống Tày, Nùng vô cùng hoành tráng và bắt mắt.

Chương trình biểu diễn gồm 3 ca khúc: Ánh trăng Bản Giốc (Sáng tác: Phạm Tịnh); Đường về bản em (Sáng tác: Đàm Thanh); Hoa rừng quê em (Sáng tác: Hoa Cương). Tiếng tính trầm bổng, điệu hát dập dìu hòa quyện cùng thiên nhiên, non nước biên cương.

1000 nghệ sĩ và những người yêu loại hình hát Then với những bộ trang phụ dân tộc cùng hòa giọng hát bên cạnh ngọn thác Bản Giốc hùng vĩ (Ảnh VietKings) .

Với màn đồng diễn đặc sắc này đã giúp tỉnh Cao Bằng thành công xác lập Kỷ lục Việt Nam với nội dung: “Cội nguồn và Bản sắc Then Tính Cao Bằng” – Màn đồng diễn hát Then, đàn Tính có số lượng người tham gia đông nhất Việt Nam” ngay trong sáng ngày 7.10.2023 tại thác Bản Giốc.

1.000 người gồm các nghệ nhân, người yêu nhạc dân tộc, học sinh, sinh viên… trong những bộ trang phục truyền thống Tày- Nùng đã biểu diễn chương trình hát then, đàn tính mang chủ đề “Cội nguồn và Bản sắc then tính Cao Bằng” bên thác Bản Giốc hùng vĩ.

Để có được màn biểu diễn công phu, hoành tráng này, hơn 1 tháng qua, 1.000 người gồm các nghệ nhân, người dân và các bạn học sinh, sinh viên ở nhiều địa phương trong tỉnh đã chia thành từng nhóm theo khu vực tập luyện dưới sự hướng dẫn của các nghệ nhân có kinh nghiệm.

Tham dự sự kiện trao bằng xác lập Kỷ lục Việt Nam tại sự kiện, về phía đại diện Ban lãnh đạo Tổ chức Kỷ lục Việt Nam – VietKings có sự hiện diện của Ông Trần Ngọc Tăng – nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, nguyên Chủ tịch Hội Chữ Thập Đỏ Việt Nam, Phó Chủ tịch TW Hội Kỷ lục gia Việt Nam và ông Hoàng Thái Tuấn Anh – Tổng thư ký Tổ chức Kỷ lục Đông Dương, Trưởng đại diện văn phòng Kỷ lục Việt Nam tại miền Bắc.

Đại diện Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và các đồng chí lãnh đạo địa phương có mặt tại sự kiện (Ảnh VietKings) .

Ông Hoàng Thái Tuấn Anh – Tổng thư ký Tổ chức Kỷ lục Đông Dương, Trưởng đại diện văn phòng Kỷ lục Việt Nam thay mặt VietKings công bố quyết định xác lập đến đơn vị (Ảnh VietKings) .

Ông Trần Ngọc Tăng (ngoài cùng bên phải) – nguyên Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, nguyên Chủ tịch Hội Chữ Thập Đỏ Việt Nam, Hội đồng Xác lập Kỷ lục Việt Nam và ông Hoàng Thái Tuấn Anh (ngoài cùng bên trái) trao bằng xác lập Kỷ lục và huy hiệu đến ban lãnh đạo tỉnh Cao Bằng (Ảnh VietKings) .

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm sau màn hát Then đàn Tính đạt Kỷ lục.

Màn biểu diễn Kỷ lục này là dịp để Cao Bằng giới thiệu thêm những nét đặc sắc của văn hóa bản địa, đồng thời một lần nữa tôn vinh giá trị của Then, một trong những di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO công nhận.

Phạm Vân: Tổng hợp.